Afschaffen, oppotten of ...
Onze blogs
Onlangs riep Bart Snels de politiek op om werk te maken van de afschaf van het toeslagenstelsel. Er zijn immers nog altijd mensen die dagelijks de problemen ondervinden van dit stelsel en de hoge terugvorderingen waarmee zij vervolgens te maken kunnen krijgen. Het is goed om te zien dat veel mensen in Nederland mee denken over hoe het beter kan met ons toeslagenstelsel.
De vele reacties die wij hebben ontvangen maken duidelijk dat het onderwerp speelt en een grote groep mensen raakt. Daarom is het van belang dat de ervaringsdeskundigheid uit de maatschappij wordt benut bij het maken van keuzes en het uitwerken van nieuwe plannen. Om dat te kunnen doen is het nodig dat nu politiek richting wordt gekozen.
De reacties die wij kregen, geven een inkijk in de zorgen en behoeftes die mensen hebben. Wat we onder andere hoorden, is dat het voor burgers onbegrijpelijk is dat zij binnen strikte termijnen gehoor moeten geven aan verzoeken vanuit de Belastingdienst/Toeslagen, terwijl aan termijnoverschrijdingen van de overheid (haast) geen consequenties vastzitten. Ook verbazen mensen zich erover dat de aanvraagtermijn voor toeslagen veel korter is dan de termijn waarbinnen toeslagen mogen worden teruggevorderd. Een andere zorg die geuit werd, gaat over het effect van terugvorderingen op het uitgeefgedrag van mensen. Uit angst voor terugvorderingen zijn er nu ook mensen die proberen een groot gedeelte van hun kinderopvangtoeslag op te sparen. Er wordt een soort ‘toeslagenspaarpot’ gecreëerd om er zeker van te zijn dat er een buffer is voor eventuele terugvorderingen een jaar later. Sommige mensen geven ook aan dat dit ten koste gaat van het stimuleren van de economie of het investeren in de verduurzaming van huizen. Dit is een greep uit de reacties die we hebben ontvangen.
De reacties laten zien dat mensen last hebben van de onzekerheid die gepaard gaat met het toeslagenstelsel en dat zij onder andere onmacht ervaren bij terugvorderingen. Er is niet één duidelijk alternatief voor het toeslagenstelsel, ook de maatschappij komt met verschillende ideeën. Sommige ideeën die met ons zijn gedeeld, zijn niet nieuw, bijvoorbeeld het basisinkomen of andere onvoorwaardelijke inkomensvoorzieningen, lagere belastingen of afschaffing hypotheekrente aftrek, het verhogen van (minimum) lonen of het verhogen van algemene heffingskortingen naar een stabiele hoogte of een combinatie van deze keuzes. Strekking van de meeste reacties is dat mensen zeker willen zijn van wat ze gaan ontvangen en waar zij recht op hebben. Ook roepen mensen op om andere regelingen die zij als complex of foutgevoelig ervaren, zoals het persoonsgebonden budget, onder de loep te nemen. Complexe wet- en regelgeving is een van de structurele toezichtsthema’s uit ons werkprogramma 2023. Wij blijven daarom toeslagen- en fiscale wet- en regelgeving nauwlettend in de gaten houden.