Verkenning cultuur en gedrag bij de Belastingdienst en Toeslagen

Wat speelt er?

De cultuur in een organisatie bepaalt in grote mate hoe medewerkers hun werk doen en is van grote invloed op de kwaliteit van de uitvoering. In onze toezichtsactiviteiten nemen inzichten over cultuur en gedrag bij de diensten een belangrijke plek in. We brengen in kaart wat er al gebeurt om een veilige en gezonde werkcultuur te realiseren en wat er nodig is om voor blijvende verbetering te zorgen.

Op zoek naar patronen

Om in een zo vroeg mogelijk stadium problemen te kunnen signaleren waarin een patroon lijkt te zitten, hebben we in 2022 een verkenning opgestart naar gedrag en cultuur binnen de Belastingdienst en de Dienst Toeslagen. Deze verkenning is in 2023 voortgezet. Startpunt voor de verkenning vormden de bestaande cultuuronderzoeken van deze diensten zelf. 

Belastingkantoor

Deze onderzoeken dateren (gedeeltelijk) van de periode vóór de ontvlechting van de Belastingdienst en Dienst Toeslagen. Ze gaan dus ook over de situatie toen Toeslagen nog onderdeel was van de Belastingdienst. In de bevindingen – en dus ook in onze verkenning - wordt geen onderscheid gemaakt tussen beide diensten.

Naast het bestuderen van (externe) onderzoeken en interventies van de diensten zelf, hebben we werkbezoeken afgelegd en zijn we in gesprek gegaan met de medewerkers van de diensten. We ontdekten een aantal terugkerende thema’s die van invloed zijn op de cultuur in de organisatie en waarop verbetering mogelijk is: veiligheid, vertrouwen, de ervaren uitvoerbaarheid, machtsafstand, helderheid in visie en prioritering, voorbeeldgedrag van de top, rationalisaties en sociale normen. 

Vervolg: verkenning bij Douane

De afronding van de verkenning vindt plaats in de eerste helft van 2024. We blijven uiteraard in gesprek met de diensten hierover. Daarnaast starten we in 2024 met een onderzoek naar de organisatiecultuur bij de Douane.