Onderzoek informatieverstrekking aan de rechter door de Belastingdienst
Wat speelt er?
Als je het als belastingplichtige niet eens bent met de uitspraak van de Belastingdienst op een bezwaar dat je hebt ingediend, kun je in beroep gaan bij de rechtbank. De Belastingdienst is verplicht alle informatie aan te leveren aan de rechtbank, zodat de rechter volledig geïnformeerd een uitspraak kan doen. Is een dossier niet volledig, dan bestaat het risico dat burgers of bedrijven in een ongelijke informatiepositie komen ten opzichte van de Belastingdienst. Zij kunnen zich dan niet goed verweren in het beroep.
Eind januari 2023 bracht RTL4 het bericht naar buiten dat de Belastingdienst soms informatie achterhoudt voor de rechter. Uit uitspraken van de rechter blijkt dat de Belastingdienst in beroepszaken niet altijd alle stukken aanlevert zoals wordt voorgeschreven door de Algemene wet Bestuursrecht (artikel 8:42). Naar aanleiding hiervan stelden we in 2023 een onderzoek in.
Onderzoek naar het proces en het leren uit de praktijk
‘Hoe zorgt de Belastingdienst ervoor dat dossiers compleet worden aangeleverd bij de rechtbank?’ Door middel van interviews met medewerkers en het opvragen van documenten hebben we in kaart gebracht hoe dossiers voor de rechtbank door de Belastingdienst moeten worden samengesteld.
Ook onderzochten we hoe de Belastingdienst leert van de uitspraken van de rechtbank over incomplete dossiers. Veel gaat goed, was een van de conclusies van het onderzoek. Op lokaal niveau leert de Belastingdienst van uitspraken door de rechter, via samenwerken en structurele overleggen. Maar er zijn ook verbeterpunten, onder andere voor het lerende vermogen van de Belastingdienst.
Publicatie rapport en opstart vervolgonderzoek
Eind december 2023 is het rapport rond informatieverstrekking aan de rechter gepubliceerd. De inspectie besprak het rapport begin februari 2024 met de Tweede Kamercommissie voor Financiën. Het proces bij de Belastingdienst en de manier waarop zij daarbij leert, stonden daarin centraal. Hoe die processen er in de praktijk uit zien, daarvan hebben we nog onvoldoende beeld. Daarom hebben we besloten tot een vervolgonderzoek, waarin we aan de hand van concrete actuele casussen gaan kijken wat er in de praktijk gebeurt. Het plan van aanpak casusonderzoek informatieverstrekking aan de rechter is eind december gepubliceerd. Het onderzoek wordt naar verwachting afgerond in het derde kwartaal van 2024.