Voorwoord

Als Inspectie belastingen, toeslagen en douane bestaan we nu twee jaar. Ik ben trots op dat wat we in onze eerste twee jaar als inspectie aan werk hebben verzet.

Bart Snels, inspecteur-generaal van de Inspectie belastingen, toeslagen en douane

Het jaarverslag is een belangrijk moment voor toezichthouders. Er wordt hard gewerkt aan wetgeving die de onafhankelijkheid van inspecties moet borgen. Onafhankelijk opereren betekent ook dat inspecties verantwoording afleggen over het toezicht dat zij uitvoeren. Dit jaarverslag geeft daar gevolg aan.

Interventies vanuit burgerperspectief

We publiceren inmiddels steeds meer onderzoeken en we laten zien dat we ook andere interventiemogelijkheden toepassen. Zo hebben we een knelpuntenbrief geschreven naar aanleiding van een rondgang langs sociaal raadslieden. En we hebben een signaal uitgebracht over ernstig gedupeerden die nog altijd in de wachtrij staan bij het herstel van de toeslagenaffaire.

Het vertrekpunt van ons toezicht wordt gevormd door dat wat we zien misgaan bij burgers en bedrijven als het gaat om belastingen, toeslagen en douanezaken. Daarmee geven we concreet invulling aan onze opdracht om het perspectief van de burger (en bedrijven) centraal te stellen.

Help de helpers

Wij zien dat de overheid met ingewikkelde regels nog dagelijks mensen in problemen brengt en bijvoorbeeld met hoge schulden opzadelt. Dit verandert niet van vandaag op morgen. Er zijn veel (semi)maatschappelijke organisaties die hulp bieden aan mensen die in de knel zijn gekomen door de overheid. Voor ons zijn deze organisaties belangrijke partners als het gaat om het vormgeven van het burgerperspectief in het toezichtwerk. Wij vinden het belangrijk dat deze hulp makkelijk toegankelijk is voor iedereen en landelijk dekkend wordt aangeboden. En dat deze helpers geholpen worden, zodat burgers en bedrijven altijd ergens terecht kunnen voor hulp.

Meerwaarde bieden

We krijgen een steeds beter beeld van waar onze meerwaarde om invulling te geven aan onze missie: werken aan een betrouwbare overheid die recht doet aan mensen. In de jaarlijkse werkplannen geven we aan hoe we dat doen. Daarnaast hebben we structurele thema’s geformuleerd. Zo zijn rechtsbescherming en complexe wetgeving de thema’s die voor burgers en bedrijven zeer direct van belang zijn. Ook kijken we naar de thema’s organisatiecultuur en aansturing, die voor de diensten van belang zijn om inhoud te kunnen geven aan betere dienstverlening.

Vanuit een stevige en onafhankelijke positie richten we ons werk zo in, dat we inderdaad een heldere spiegel kunnen voorhouden en zaken onder de aandacht kunnen brengen wanneer wij dat nodig vinden.

Bijdragen aan lerend vermogen

In 2024 gaan we onze organisatie verder vormgeven in structuur en processen van toezicht. Als lerende organisatie blijven we innoveren in de wijze waarop wij ons werk doen. Naar verwachting groeien we komend jaar naar zo’n 35 fte aan medewerkers. We blijven een relatief kleine inspectie en dat is goed. Als reflectieve toezichthouder willen we bijdragen aan het lerend vermogen van de overheid op onze domeinen. Het echte werk gebeurt daar, niet bij ons. Wij houden de domeinen een spiegel voor, voeren gesprekken, signaleren, agenderen en doen onderzoek. Dat doen we allemaal in functie van die zelflerende overheid.

Vanuit een stevige en onafhankelijke positie richten we ons werk zo in, dat we inderdaad een heldere spiegel kunnen voorhouden en zaken onder de aandacht kunnen brengen wanneer wij dat nodig vinden. Dat gaat goed; onze interventies worden gewaardeerd, op het departement, bij de diensten, bij maatschappelijke partners en in het parlement.

Dank aan iedereen die betrokken is bij ons werk.

Bart Snels

Inspecteur-generaal