Voorstel voor Kaderwet rijksinspecties betekent achteruitgang voor IBTD

Wij zijn opgericht om met een onafhankelijke blik en op een reflectieve manier toezicht te houden  op de publieke dienstverlening in de domeinen belastingen, toeslagen en douane. De waarborgen voor het onafhankelijk functioneren van onze inspectie zijn vastgelegd in de Regeling taakuitoefening en bevoegdheden Inspectie belastingen, toeslagen en douane. Aan de Tweede Kamer is toegezegd dat deze waarborgen overeind zouden blijven in de Kaderwet rijksinspecties. Maar het wetsvoorstel wijkt op belangrijke punten van onze regeling af.

• Het belangrijkste punt is de totstandkoming van het werkprogramma. Volgens onze regeling mag de minister ons werkprogramma alleen afkeuren als het op ondeugdelijke wijze tot stand is gekomen. Een procesmatige toets dus. De concept Kaderwet biedt de minister een aantal mogelijkheden om inhoudelijk invloed op ons werkprogramma uit te oefenen. We zouden onder de Kaderwet zoals die er nu uit ziet dus minder onafhankelijk kunnen kiezen waar we ons toezicht op richten. Het risico op (de schijn van) oneigenlijke politieke beïnvloeding van ons werk wordt vergroot.

• Een ander belangrijk punt is de verzending van onze rapporten naar het parlement. Volgens onze regeling stuurt de minister al onze rapporten terstond en onverkort naar beide Kamers. In de concept Kaderwet wordt de afweging over of en wanneer onze rapporten naar de Kamers gaan aan de minister gelaten. Ook op dit punt zouden we minder onafhankelijk kunnen functioneren, doordat we niet meer zelf kunnen bepalen wat het parlement op welk moment onder ogen krijgen. Dit is een risico voor de onafhankelijkheid én de effectiviteit van ons toezicht.